Vücudun böbreküstü bezlerinden doğal olarak ürettiği kortizol adlı hormonun yapay türevidir. İltihap giderici, alerji önleyici ve bağışıklık sistemini baskılayıcı etkileri nedeniyle bazı hastalıkların tedavisinde önemli rol oynar.
Hangi hastalıklarda kullanılır?
Romatizmal hastalıklar. Örneğin romatoid artrit.
Alerjik hastalıklar. Örneğin astım, cilt alerjileri.
Bağ dokusu hastalıkları. Örneğin lupus.
Bazı bağırsak hastalıkları. Örneğin ülseratif kolit.
Sinir sistemi hastalıkları. Örneğin: multiple skleroz atakları.
Beyin ödemi.
Kortizon zararlı mıdır?
Kortizon doğru zamanda, doğru dozda ve doğru süreyle kullanıldığında faydalıdır. Ancak kontrolsüz ve uzun süreli kullanımı bazı riskler doğurabilir:
* Kilo artışı ve iştah artışı.
* Yüzde yuvarlaklaşma ( Ay dede yüzü )
* Ciltte incelme, morarma.
* Kan şekeri ve tansiyonda yükselme.
* Kemik erimesi.
* Enfeksiyonlara yatkınlık.
Kortizon kullanırken nelere dikkat edilmeli?
1. Doktor önerisi olmadan asla kortizon başlanmamalıdır.
2. Doz ve süre kişiye özel ayarlanır.
3. Aniden kesilmemelidir. Uzun süreli kullanımda, kortizon tedavisi yavaş yavaş azaltılarak sonlandırılır.
4. Düzenli takip gerekir. Kan şekeri, tansiyon ve kemik sağlığı kontrol altında tutulmalıdır.
Toplumda sık yapılan hatalar :
* “Kortizon çok zararlıymış, asla kullanmam. ” diyenler oluyor. Bu doğru değil. Gerekli olduğunda hayat kurtarıcıdır.
* “Komşumun ilacı bana da iyi gelir. ” diyerek kortizon kullananlar oluyor. Bu hatalı ve tehlikeli bir davranıştır.
Not : Paylaşımlarım genel bilgilendirme amaçlıdır. Sosyal medya tanı ve tedavi aracı değildir. Kişisel sağlık verilerinin sosyal medyada paylaşılması doğru değildir.
Dr. Cemal Nuri Gürbüz, Konur Tıp Merkezi İç Hastalıkları Uzmanı.
YORUMLAR